PORADNIK – Dieta na zdrowe oczy
Wysuszone klimatyzacją, podrażnione kurzem, słońcem oraz godzinami wpatrywania się w ekran komputera lub/i komórki. Nasze oczy nie mają lekko. Dobrze, że można im pomóc w tej codziennej bolączce nie tylko nawilżającymi kroplami ale przede wszystkim zdrową dietą. W tym poradniku podpowiadam jakie rośliny oraz produkty pomagają zachować zdrowe oczy.
Spis treści
Czego potrzebują oczy?
Tak jak i pozostałe narządy naszego ciała, również oczy potrzebują regularnych dostaw składników odżywczych czyli zróżnicowanej diety bogatej w minerały, witaminy, zdrowe tłuszcze, białka i węglowodany złożone. A te niżej wymienione szczególnie dobrze wpływają właśnie na zdrowe oczy:
.
WITAMINY
Beta-karoten czyli prowitamina A
Całe dzieciństwo słyszałam „jedź marchewkę a będziesz miała sokoli wzrok”. No to gryzłam korzonki jak królik – najchętniej te młode, prosto z działki moich Dziadków. Witamina A jest bowiem silnym antyoksydantem, który zwalcza wolne rodniki, również te powstałe w gałce ocznej. Dodatkowo pozytywnie wpływa na regenerację siatkówki i przeciwdziała tzw. kurzej ślepocie. W sporych ilościach obecna jest w żółtych i pomarańczowych roślinach a szczególnie dużo mają jej:
- wspomniana marchewka
- pomidory
- brzoskwinie
- morele
- dynia
- żółta i czerwona papryka
- oraz rośliny ciemno zielone – szpinak, jarmuż, brokuły, fasolka szparagowa
Pamiętajcie tylko aby jadać je w towarzystwie tłuszczów (np. olejów, orzechów, pestek, awokado) ponieważ beta-karoten rozpuszcza się właśnie w tłuszczach. Dlatego od chrupania korzenia marchewki lepsza będzie surówka z tartego korzenia polana olejem tłoczonym na zimno np. lnianym.
.
Witamina C (kwas askorbinowy)
To również bardzo silny antyoksydant. Najczęściej sięgamy po nią podczas przeziębienia a wit. C obecna w codziennej diecie pomaga zwalczać wolne rodniki, stany zapalne. Niezbędna jest też w syntezie kolagenu, który odpowiada za elastyczność ścięgien, skóry a także występuje w rogówce oka. Warto tu wspomnieć, że herbata z cytryną nie jest najlepszym źródłem witaminy C (haha). Dużo, o wiele więcej, zawierają je poniższe rośliny (w 100g):
- dzika róża – 1800 mg
- aronia – 185 mg
- czarna porzeczka – 181 mg
- natka pietruszki – 178 mg
- rokitnik – od 120 do 1100 mg (w zależności czy rośnie nad morzem czy w górach)
- brukselka – 94 g
- czerwona papryka – 91 mg
- szpinak – 64 mg
.
Witamina E
Tak, tak – to kolejny antyoksydant. Witamina E pomaga zachować szczelność błon komórkowych a także poprawia wchłanianie beta-karotenu w jelicie cienkim. Znajdziecie ją w roślinach oleistych m.in. w:
- sezamie
- pestkach słonecznika
- pestkach dyni
- orzechach
- migdałach
- kiełkach różnych roślin
- białej kapuście
- a także w szpinaku
I znowu Uwaga – witamina E, tak samo jak A, K i D, rozpuszcza się w tłuszczach więc nie zapomnijcie dodać do szpinaku i kapusty trochę oleju lub oliwy. Pestki i orzechy obronią się same – już zawierają sporo tłuszczów.
.
MINERAŁY
Miedź
Razem z żelazem odpowiada za transport tlenu do komórek organizmu. Bierze też udział w syntezie kolagenu. A dodatkowo wymiata wolne rodniki. To wszystko jest niezbędne naszym oczom. Duże zasoby miedzi znajdziecie w:
- kakao
- ziarnach soi
- pestkach słonecznika i dyni
- orzechach laskowych
.
Selen
To kolejny silny antyoksydant, który pomaga wymiatać wolne rodniki. Duże zasoby selenu mają orzechy brazylijskie. Pierwiastek ten występuje też w ziarnach zbóż, jajkach, ryżu.
.
Cynk
Pewnie kojarzycie go z mocnymi paznokciami i włosami. Ale cynk bierze udział w wielu innych procesach zachodzących w naszym organizmie. Wspiera pracę wątroby, jelit, układu odpornościowego. Pomaga w leczeniu osteoporozy, cukrzycy, niedoczynności tarczycy, depresji, schizofrenii. Chroni również żółtą plamkę oka przed zmianami zwyrodnieniowymi. Cynk znajdziecie w:
- pestkach dyni
- kaszy gryczanej
- białej fasoli
- migdałach
- czarnej czekoladzie
- groszku zielonym
.
Mangan
Oprócz wielu innych zadań mangan pełni również rolę wymiatacza wolnych rodników. Pomaga zatem w regeneracji komórek oczu. Mangan znajdziecie w:
- produktach zbożowych w tym w płatkach owsianych
- strączkach więc i w tofu
- kaszy gryczanej
- orzechach
.
INNE SKŁADNIKI
Kwasy omega-3
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 biorą udział w budowie tkanki nerwowej – również oka. Znajdują się w siatkówce i zapobiegają rozwojowi zwyrodnienia plamki żółtej oka oraz retinopatii u wcześniaków.
Dobrym źródłem kwasów omega-3 są:
- tłuste ryby morskie
- skorupiaki
- glony
- oleje zimno-tłoczone – lniany, rzepakowy, krokoszowy
- siemię lniane
- chia
- orzechy
- migdały
- pestki dyni
- awokado
.
Luteina i zeaksantyna
Należą do karotenoidów i są silnymi antyoksydantami. Najwięcej w naszym organizmie gromadzi ich plamka żółta oka – odpowiedzialna za ostre widzenie oraz postrzeganie barw. Luteina jest dla oka naturalnym filtrem UV i chroni je przed szkodliwymi promieniami słonecznymi a także pracą przy komputerze czy w pomieszczeniach ze sztucznym oświetleniem. Luteinę i zeaksantynę znajdziecie w:
- zielonych liściach roślin – szpinaku, jarmużu, kapuście, natce pietruszki
- żółtych warzywach – papryce, cukinii, dyni, fasolce szparagowej, brokułach
Nieco gorszym ich źródłem są owoce:
- nektarynki
- brzoskwinie
- pomarańcze
- agrest
- kiwi
- jeżyny
- awokado
.
Antocyjany
Te ciemne barwniki owoców i warzyw (niebieskie, czerwone i fioletowe) są kolejnymi, bardzo silnymi antyoksydantami. Na regenerację tkanki ocznej działają zbawiennie. Znajdziecie je w:
- jagodach
- jeżynach
- czereśniach i wiśniach
- czerwonych winogronach
- borówkach
- malinach
- czerwonej kapuście
- aronii
- czarnej i czerwonej porzeczce
- żurawinie
- bakłażanach
- czerwonej kapuście
.
„Owocowa dieta” na zdrowe oczy
Nie – nie namawiam Was tutaj do jedzenia samych owoców. Jedna porcja dziennie, no może dwie, wystarczą aby uzupełnić część witamin i minerałów i zachować zdrowe oczy. Pozostałe składniki zjadajcie w warzywach, ziarnach, kaszach, orzechach oraz innych roślinach.
Postarajcie się aby w Waszej codziennej diecie nie zabrakło:
- ciemnych oraz zielonych warzyw i owoców
- orzechów, pestek, nasion
- kasz oraz produktów zbożowych
- roślin strączkowych
- olejów roślinnych tłoczonych na zimno
.
.
.
.