Insulinooporność a dieta
Insulinooporność dotyczy nawet połowy dorosłych Polaków. Większość z nich nie zdaje sobie sprawy ze swoich problemów z gospodarką insulinową, a nieleczone schorzenie z czasem może prowadzić do rozwoju cukrzycy typu 2. Na szczęście, istnieje możliwość prewencji rozwoju cukrzycy przez odpowiednią dietę i regularną aktywność fizyczną, co pozwala uniknąć jej poważnych konsekwencji. Co jeść, aby uniknąć problemów z cukrem?
Spis treści
Niekiedy insulinooporność rozwija się bez wyraźnych objawów. W przypadku braku leczenia w ciągu kilku lat może to doprowadzić do wystąpienia stanu przedcukrzycowego oraz cukrzycy.
Czym jest insulinooporność?
Insulinooporność to stan, w którym komórki organizmu stają się mniej wrażliwe na działanie insuliny, hormonu produkowanego przez trzustkę. Głównym zadaniem insuliny jest obniżanie poziomu cukru we krwi po spożyciu posiłku. W przypadku insulinooporności tkanki nie reagują adekwatnie na insulinę, co skłania trzustkę do zwiększenia jej produkcji. Na początku pozwala to utrzymać odpowiedni poziom cukru we krwi, lecz z czasem trzustka staje się niewystarczająca w wydzielaniu tego hormonu, co prowadzi do wzrostu poziomu cukru we krwi.
Schorzenie dotyczy różnych grup pacjentów, w tym z nadwagą i otyłością zwłaszcza wokół talii, ale również osób szczupłych, które mają zbyt dużą ilość tłuszczu w organizmie pomimo normatywnego wskaźnika BMI. Na insulinooporność narażone są szczególnie osoby prowadzące niezdrowy tryb życia, mało aktywne fizycznie, nadmiernie stresujące się, utrzymujące restrykcyjną dietę, zbyt krótko śpiące czy przyjmujące takie leki, jak antykoncepcja hormonalna.
Insulinooporość objawy
Do najczęstszych objawów insulinooporności należy zwiększone uczucie senności po spożyciu posiłków, szczególnie bogatych w węglowodany, nieuzasadniony wzrost masy ciała pomimo braku zmian w diecie, trudności w zrzuceniu wagi lub brak możliwości redukcji masy ciała, bóle głowy, zmiany nastroju, rozdrażnienie, problemy z koncentracją, niepohamowany apetyt na słodycze oraz ataki intensywnego głodu, które określa się potocznie jako wilczy głód.
Brzuch insulinowy
Jednym z objawów insulinooporności jest tzw. brzuch insulinowy. Stan ten charakteryzuje się nagromadzeniem tłuszczu głównie w okolicach jamy brzusznej, co prowadzi do powstania otyłości centralnej. Brzuch insulinowy jest stosunkowo łatwy do zidentyfikowania nawet u osób z ogólną nadwagą. Osoby z charakterystycznym twardym, wydętym brzuchem mogą mieć normalne proporcje w innych częściach ciała (nogi, ręce czy pośladki), ale większość tkanki tłuszczowej koncentruje się w obszarze tułowia. Podczas odchudzania najpierw tracą na wymiarach w innych partiach ciała, podczas gdy zredukowanie obwodu talii i tułowia jest trudniejsze.
Brzuch insulinowy ma poważne konsekwencje dla zdrowia, wpływając na zwiększone ryzyko wielu chorób metabolicznych i przewlekłych. Liczne badania naukowe potwierdzają, że nagromadzenie tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha jest szczególnie niebezpieczne.
Tkanka tłuszczowa w tej lokalizacji jest bardziej aktywna metabolicznie niż tłuszcz podskórny, co oznacza, że produkuje więcej substancji zapalnych i hormonów wpływających na metabolizm organizmu. Osoby z otyłością brzuszną mają znacznie większe ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 w porównaniu do osób bez nadmiaru tkanki tłuszczowej w tej okolicy.
Jakie produkty powodują wyrzut insuliny?
Leczenie insulinooporności koncentruje się na zmianach stylu życia, takich jak zdrowa dieta o niskim indeksie glikemicznym, regularna aktywność fizyczna, a w niektórych przypadkach leczenie farmakologiczne. Głównym celem diety jest utrzymanie odpowiedniego poziomu cukru we krwi, insuliny, lipidów oraz ciśnienia tętniczego. W przypadkach zaawansowanej insulinooporności ważne jest zachęcanie trzustki do produkcji insuliny.
Osoby insulinooporne powinny zwrócić uwagę na jakość spożywanych produktów. Preferowane są naturalne, nieprzetworzone, pełne witamin i składników odżywczych. Dieta powinna być bogata w błonnik, który pomaga w regulacji poziomu cukru we krwi. Ważne, by spożywać posiłki regularnie co 3-4 godziny. Produkty z wysokim indeksem glikemicznym mogą powodować gwałtowny wzrost poziomu glukozy we krwi, co skutkuje szybkim i wysokim wyrzutem insuliny, który jest niepożądany dla osób z insulinoopornością.
Czego nie jeść przy insulinooporności?
W przypadku stwierdzenia insulinooporności unikaj produktów o wysokiej zawartości cukru i tłuszczów zwierzęcych, ogranicz słodzenie kawy i herbaty. Dla osoby zmagającej się z IO nie jest wskazane białe pieczywo, pieczywo tostowe, biały ryż. Należy unikać mięsa smażonego, potraw przygotowywanych na głębokim tłuszczu oraz wysokoprzetworzonych produktów mięsnych, takich jak parówki, salceson, burgery czy pasztety.
Jeżeli masz nadmiar tkanki tłuszczowej, postaraj się zrzucić parę kilogramów. Pamiętaj o regularnej aktywności fizycznej. Zawsze zwracaj uwagę na indeks glikemiczny produktów. W przypadku insulinooporności korzystne jest stosowanie diety śródziemnomorskiej, która wyróżnia się wykorzystaniem warzyw i owoców, produktów pełnoziarnistych, roślin strączkowych, orzechów, ryb, oliwy, chudego nabiału i mięsa drobiowego.
Jakie śniadanie przy insulinooporości? Są setki możliwości kompozycyjnych. Np. pieczywo żytnie pełnoziarniste oraz serek grani ze szczypiorkiem i startą rzodkiewką. Do tego sałata, pomidor, papryka żółta i kiełki brokuła, które polewamy dressingiem z oliwy, musztardy, soli, pieprzu i ziół prowansalskich. Warto pamiętać, że można pozwolić sobie na produkty o wysokim indeksie glikemicznym, jeśli są one częścią posiłku z przewagą składników o niskim indeksie glikemicznym.