Ukryty cukier: A jak acesulfam K, aspartam, sól aspartamu i acesulfamu
Czas na kolejny artykuł z serii Ukryty cukier. Tym razem zabieram się za analizę substancji ukrytych pod literką A. Acesulfam i aspartam wciąż są popularnymi słodzikami dodawanymi do żywności – głównie tej dietetycznej. Zobaczcie gdzie je znajdziecie i co może spowodować ich nadmierne spożycie.
Spis treści
.
Substancje intensywnie słodzące
W Unii Europejskiej oraz w Polsce do spożycia zostało dopuszczonych kilka substancji o działaniu silnie słodzącym – są to między innymi acesulfam K, aspartam oraz sól aspartamu i acesulfamu.
Pozyskiwane są one na drodze syntezy chemicznej i w ich przypadku ustalono górne, bezpieczne limity dziennego spożycia (UL).
Mają one smak o wiele słodszy od sacharozy ale często dla zamaskowania „chemicznego” posmaku lub uzyskania jeszcze bardziej słodkiego smaku do produktu finalnego dodawane są również inne słodziki np. ksylitol albo maltodekstryna.
Syntetyczne substancje słodzące dodawane są do:
- napojów dietetycznych (np. Cola Zero), napojów dla sportowców (opartych na wodzie lub mleku)
- deserów
- wyrobów cukierniczych
- wyrobów kakaowych
- gum do żucia
- lodów
- nawet piwa
- sosów
- zup
- musztard
- suplementów diety
- produktów farmaceutycznych np. tabletek musujących
- dietetycznych produktów spożywczych o obniżonej wartości kalorycznej oraz nie zawierających cukru (np. sacharozy)
- a także tworzone są z nich samodzielne słodziki – alternatywa do cukru białego
Dodawanie acesulfamu oraz aspartamu do żywności jest regulowane w Polsce przez Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada 2010 w sprawie dozwolonych substancji dodatkowych.
.
O co są obwiniane syntetyczne substancje słodzące:
- o powodowanie raka – w tym temacie opublikowano wiele sprzecznych wyników badań. Polecam ten film, który je analizuje
- wzrost ryzyka zachorowania na choroby układu sercowo-naczyniowego w tym ryzyko udaru czy zawału serca. Tu macie kolejny film, który wyjaśnia zależność pomiędzy piciem dietetycznych napojów a chorobami serca
- pogłębianie depresji – wrzucam Wam tu kolejny film, tym razem o aspartamie
- bóle głowy, w tym migrenę
- nudności i niestrawność
- zwiększoną ochotę na słodycze – prawdopodobnie działa tu mechanizm -> mózg dostaje sygnał słodkie ale żaden cukier nie pojawia się we krwi, więc organizm domaga się więcej i więcej słodkiego
- zaburzenie metabolizmu a w jego konsekwencji przybieranie na wadze – z tego samego powodu co powyżej. Mózg odbiera sygnał słodkie ale nie idą za tym kalorie i energia więc de facto rośnie ochota na prawdziwy cukier – zaczyna się podjadanie pomiędzy posiłkami oraz jedzenie dużo większych posiłków
.
Ukryty cukier – acesulfam K (E 950)
Ten syntetycznie produkowany słodzik jest wydalany przez organizm z postaci niezmienionej. Wokół acesulfamu K krąży wiele plotek co do (nie)poprawności przeprowadzonych badań przed jego legalizacją w USA oraz UE.
Oto kilka cech acesufamu K:
- jest odporny na wysoką temperaturę, przez co może być dodawany do produktów wymagających obróbki cieplnej
- ma nieprzyjemny metaliczny smak
- jego względna słodkość wynosi 150-200 kiedy porównuje się ją do słodyczy sacharozy, która wynosi 1
- bezpieczne dzienne spożycie (ADI) zostało ustalone na poziomie 15 mg na kg/masy ciała
.
Ukryty cukier – aspartam (E 951)
Został wprowadzony do produkcji oraz sprzedaży w latach 80’tych XX w. Pod koniec lat 90’tych wybuchł pierwszy skandal związany z wynikami badań, które sugerowały rakotwórcze działanie aspartamu. Później, na początku XXI w., pojawiły się kolejne badania to sugerujące. Wreszcie po wielu analizach w 2013 roku EFSA uznała aspartam za nieszkodliwy dla człowieka, jeżeli spożywany jest w bezpiecznych dawkach (tu macie oświadczenie). Wokół tego oświadczenia też krążyło wiele plotek i niedomówień. O tym gdzie leży prawda o aspartamie być może przekonamy się za kilka-kilkanaście lat.
Cechy aspartamu:
- w temperaturze powyżej 40°C ulega rozkładowi
- jego względna słodkość wynosi 160-200 w porównaniu do sacharozy = 1
- bezpieczne dzienne spożycie (ADI) zostało ustalone na poziomie 40 mg na kg/masy ciała
- aspartam nie może być spożywany przez chorych na fenyloketonurię, ponieważ w procesie trawienia aspartamu powstaje fenyloalanina.
.
Ukryty cukier – sól aspartamu i acesulfamu (E 962)
Ta syntetyczna substancja słodząca powstaje z połączenia aspartamu z acesulfamem.
Cechy:
- jest źródłem fenyloalaniny więc nie może być spożywana przez osoby chore na fenyloketonurię
- o dziwo nie ustalono dla niego górnej, bezpiecznej dziennej dawki (ADI). Ciekawe dlaczego, skoro są one ustalone oddzielnie dla jego składników .
.
Słowo na zakończenie
Produkty zawierające syntetyczne substancje intensywnie słodzące będą miały mniej kalorii od tych zawierających np. sacharozę. Nie będą również powodować wyrzutów insuliny do krwi ponieważ nie zawierają glukozy. Kuszące?
Niestety kubki smakowe oraz głowa szybko przyzwyczają się do przesłodkiego smaku słodzików – tym bardziej, że są one słodsze od białego cukru. Powrót do naturalnych słodyczy będzie później bardzo trudny.
I jeszcze jedno – ESFA wypowiedziała się na temat bezpieczeństwa sztucznych słodzików, o ile ich spożycie nie przekracza dziennej dawki ustalonej jako bezpieczna. Pamiętajcie proszę – nie tyle istotne jest ile danej substancji słodzącej znajduje się w jednym produkcie ale ile zjadacie jej kumulacyjnie – w ciągu całego dnia, w różnych produktach.
Dlatego kolejny raz gorąco Was namawiam do czytania etykiet ze składem produktów spożywczych, które macie zamiar kupić i zjeść. Od tego co w sobie zawierają zależy przecież Wasze zdrowie.
Bo:
„Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną. Tylko dawka czyni, że dana substancja nie jest trucizną”. Paraselsus
.
A oto jeden z najbardziej popularnych produktów zawierających aspartam i acesulfam K
.
.
Pierwszą część serii Ukryty cukier: M jak maltoza, maltodekstryna, maltitol, mannitol, melasa, miód znajdziecie pod tym linkiem.
.
PS
Wszystkie publikacje na blogu są moimi osobistymi opiniami i należy je (plus wskazywane przeze mnie źródła) traktować informacyjnie. W odniesieniu do stanu zdrowia oraz posiadanych chorób nie mogą one zastąpić porady pracownika służby zdrowia.
.
.
.
.
a ja zawsze kupuje słodzik w ktorym nie ma aspartanu tylko jest
Cyklaminian sodu E-952
i jem już od 10 lat 😛 ale nie jem więcej niż 3 tab dziennie.
no i moje wyniki krwi i wszystko jest spoko 🙂
zdrowa jestem
ale czytalam też że takie słodziki są dla ludzi zdrowych.
że jak ktoś bierze jakieś leki regularne czy ma problemy jakies
to taki słodzik mu zaszkodzi.
a dla ludzi zdrowych zdrowych w małych ilosciach daje rade.. 🙂